چهار گفتمان اصلاح‌طلبی مذهبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استاد گروه روابط بین الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، ایران

چکیده

هدف این مقاله بررسی محتوای گفتمان های اصلی اصلاح طلبان مذهبی از حیث نوع پرداخت آنها به مشکلات جامعه و نحوه استفاده آنها از اندیشه های مدرن در این زمینه است. در این خصوص گفتمان های مصلحت، مناظره و مصالحه محل بحث واقع شده است و گفتمان چهارمی با عنوان گفتمان مبادله و رقابت نیز پیشنهاد گردیده است. روش کار تحلیل محتوای کیفی است و نتایج حاصله عبارت از توصیف نظری گفتمان های مذکور و ارزیابی قوت و ضعف آنهاست. یافته نهایی کار این است که هرچند گفتمان های اصلاح طلبی در سطح دفاع از آموزه های دینی موفقیت بسیاری داشته اند؛ اما برای بالندگی بیشتر حرکت از موضع دفاعی به سمت اتخاذ یک موضع تأسیسی لازم به نظر می رسد.




کلیدواژه‌ها

موضوعات


سروش، عبدالکریم (1376). مدارا و مدیریت. تهران: نشر صراط.
- سروش، عبدالکریم (6/8 1377). آزادی، عدالت و دین داری. روزنامه آریا.
- سروش، عبدالکریم (1378). ذاتی و عرضی در ادیان. بسط تجربه نبوی، تهران: صراط.
- سروش، عبدالکریم (1379). آیین شهریاری و دینداری. تهران: نشر صراط.
- سلطانی، ابراهیم (1379). دینشناسی عبدالکریم سروش. ماهنامه آفتاب، 1.
- شریعتی، علی (1375). اسلامشناسی. تهران: قلم، چاپ سوم.
- ضیمران، محمد و عبادی، شیرین (1375). سنت و تجدد در حقوق ایران. تهران: گنج دانش
- عنایت، حمید (1372). اندیشه سیاسی در اسلام معاصر. ترجمه بهاءالدین خرمشاهی، تهران: شرکت سهامی انتشارات خوارزمی.
- فراستخواه، مقصود (1377). سرآغاز نواندیشی معاصر (دینی و غیردینی). تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ سوم.
- قریشی، فردین (1390). بازسازی اندیشه دینی در ایران. تهران: قصیده سرا.
- نائینی، محمدحسین (1378). تنبیه الامۀ و تنزیه الملۀ، یا حکومت از نظر اسلام. به کوشش سید محمود طالقانی، تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ نهم.